Moja matka nie była tylko matką. Była drzewem – to wyznanie stanowi klucz do wyróżnionego na Berlinale nagrodą FIPRESCI eseju portugalskiej reżyserki. Autobiograficzna, lecz niestroniąca od fikcji opowieść jest wędrówką przez losy trzech pokoleń, a poza aktorami na ekranie pojawiają się członkowie rodziny Catariny Vasconcelos i ona sama. W centrum zaś znajduje się figura matki-drzewa zapewniającej korzenie, ale i gałęzie, od których można się odbić, by odfrunąć. Ta międzygeneracyjna łączniczka godzi nas także z naturą, z jej cyklem narodzin i śmierci. Celem tej poetyckiej archeologii w Metamorfozie ptaków jest nie tylko przywołanie ducha nieżyjącej matki, lecz także ostrożne jak muśnięcia pędzelkiem odsłanianie uniwersalnych mechanizmów przemiany, jakiej podlega wszystko, co żyje: czy będą to ptaki, ludzie, drzewa, domy czy pamięć. Pędzelek archeolożki bywa w tym filmie pędzlem malarki, bo misternie skomponowane statyczne ujęcia niejednokrotnie przywołują na myśl dzieła mistrzów (choćby martwe natury). A przy okazji przypominają o dwoistej naturze kina, które rozpaczliwie pragnąc ocalić, uśmierca wszystko, co pochwyci w kadr.

Nagrody

MFF w Berlinie 2020 – Nagroda FIPRESCI; FF w Tajpej 2020 – Nagroda Specjalna Jury; MFF w Wilnie 2020 – najlepszy film w konkursie New Europe-New Names; IndieLisboa 2020 – Nagroda Publiczności, najlepszy reżyser; MFF w San Sebastián 2020 – Zabaltegi-Tabakalera Prize

Catarina Vasconcelos

The Metamorphosis of Birds / A metamorfose dos pássaros

Portugalia 2020 / 101’

Premiera: 31 lipca 2021

Catarina Vasconcelos

 

Urodzona w 1986 roku portugalska artystka wizualna i reżyserka, absolwentka lizbońskiego Faculdade de Belas Artes i londyńskiego Royal College of Art. Zajmowała się komunikacją wizualną i antropologią wizualną. Jej dyplomowy film Metáfora ou a Tristeza Virada do Avesso otrzymał nagrodę dla najlepszego krótkiego metrażu na festiwalu Cinéma du Réel. Metamorfoza ptaków to jej debiut fabularny.

Filmografia

2014 Metáfora ou a tristeza virada do avesso / Metaphor or Sadness Inside Out (kr. m.)

2020 Metamorfoza ptaków / A metamorfose dos pássaros / The Metamorphosis of Birds